Dün ve Bugün Altın Koza

kozaAltın Koza sadece Çukurova Bölgesi’nin değil, ülkemizin en önemli kültür-sanat etkinliklerinden biri oldu.

 

Çukurova’nın ürünü olan pamuğu simgeler koza. Altın Koza ise pamuğun altın olduğu yıllarda düşünülmüş bir isim. Altın Koza Film Festivali ilk kez 1969 yılında ‘Altın Koza Film Şenliği’ adıyla, Adana Belediyesi ve Adana Sinema Kulübü öncülüğünde gerçekleştirildi. O tarihten bu yana da her yıl zenginleşen içeriği ile sadece Çukurova Bölgesi’nin değil, ülkemizin de en önemli kültür-sanat etkinliklerinden biri oldu.

 

İlk yıl, Metin Erksan, Kuyu filmi ile En İyi Yönetmen ve En İyi Film dallarında Altın Kozayı evine götürdü. Fatma Girik, En İyi Kadın Oyuncu, Yılmaz Güney En İyi Erkek Oyuncu ödülü alan ilk Altın Kozalı sanatçılar oldu. İkincisi 1970 yılının Eylül ayında yapıldı. Ödül Dağılımı: En İyi Film, Umut (Yılmaz Güney). En İyi Yönetmen, Bilge Olgaç (Linç). En İyi Erkek Oyuncu, Yılmaz Güney (Umut). En İyi Kadın Oyuncu, Fatma Girik (Boş Beşik) şeklinde oldu. 1971 yılında üçüncüsü yapılan Festivalde, Yılmaz Güney’in üç filmi ilk üçü paylaştı. Yılmaz Güney En İyi Erkek Oyuncu ve En İyi Yönetmen ödüllerini alırken, Fatma Girik (Acı) En İyi Kadın Oyuncu ödülünü aldı.

 

Altın Koza, Adana’nın kültür sanat yaşamındaki boşluğu doldurması gerektiğini düşünerek, sinema şenliğini bir kültür sanat festivaline dönüştürdü.

 

koza2

23 Eylül-30 Eylül 1972 tarihleri arasında düzenlenen 4. Film festivalinde; jürinin ilk oylamasında Yılmaz Güney’in Baba filmi En İyi Film, Güney ise En İyi Erkek Oyuncu seçildi. Ancak Adana belediye başkanının isteğiyle tekrar toplanan jüri, ilk oylamada ikinci olan Yılmaz Duru’nun Kara Doğan filmini En İyi Film, Yaralı Kurt filmindeki performansıyla Cüneyt Arkın’ı da En İyi Erkek Oyuncu, Zehra filminde de Hülya Koçyiğit’i En İyi Kadın Oyuncu  seçti. Cüneyt Arkın ödülü reddetti. 5.’si 29 Ekim-5 Kasım 1973 tarihleri arasında düzenlenen festivalde ise En İyi Film Ömer Lütfü Akad’ın filmi (Gelin), En İyi Erkek Oyuncu Kadir İnanır (Utanç), En İyi Kadın Oyuncu Türkan Şoray (Mahpus), En İyi Yönetmen Ertem Eğilmez (Canım kardeşim) seçildi. Ama 1973 yılında son Altın koza oldu. Bu yıldan sonra ekonomik imkânsızlıklar nedeniyle on sekiz yıl sürecek bir suskunluğa gömüldü Altın Koza. 1992 yılında Adana Belediyesi ve Adanalı sanatseverlerden gelen “Altın Koza yeniden canlansın” talebini sonuçsuz bırakmayarak, şenliği Türk sanat dünyasına yeniden armağan etti. Altın Koza, bu süreçte Adana kültür sanat yaşamındaki boşluğu doldurması gerektiğini düşünerek sinema şenliğini bir kültür sanat festivaline dönüştürdü.

 

Altın Koza Kültür ve Sanat Festivali ayrıca; resim, tiyatro, müzik, fotoğraf ve düşünsel çalışmaları, Adanalı sanatseverlerin beğenisine sundu.

 

Altın Koza Kültür ve Sanat Festivali, 1992’de düzenlediği Ulusal Uzun Film Yarışması’nın yanı sıra Öğrenci Filmleri Yarışması’nı da programına ekledi ve Türkiye’de ilk kez bu alanda yarışma düzenleyen Festival oldu. Altın Koza Kültür ve Sanat Festivali ayrıca resim, tiyatro, müzik, fotoğraf ve düşünsel çalışmaları Adanalı sanatseverlerin beğenisine sundu. 1992’nin en iyi filmi Yusuf Kurçenli’nin Karartma Geceleri seçilirken En iyi yönetmeni Yusuf Kurçenli (Karartma Geceleri) ile Tunç Başaran (Piano, Piano Bacaksız) paylaştı. En iyi erkek oyuncu Tarık Akan (Karartma Geceleri), en iyi kadın oyuncu ise Sumru Yavrucak (Seni Seviyorum Rosa) seçildi. Bu yıl ilk defa yapılan Öğrenci filmleri yarışmasında ‘Kan Kardeş’ filmi ile ikinci olan Serdar Akar, 2005 yılında ilk defa senaryosu başkasına ait olan uzun metrajlı film yönetmenliğini Kurtlar Vadisi Irak ile yaptı. “Behzat Ç - Bir Ankara Polisiyesi” adlı TV dizisinin de yönetmenliğini üstleniyor (2010-2011).

 

koza3

Adana Altın Koza Film Festivali’nin 7.’si olan festival, 20 Eylül-5 Ekim 1993 tarihleri arasında yapıldı. Festivalde “Ulusal Uzun Metrajlı Film Yarışması”, “Şiir Yarışması”, “Yılmaz Güney Bir Fotoğraf - Bir Film Öyküsü Yarışması” ve “Ulusal Öğrenci Filmleri Yarışması” adı altında dört ayrı yarışma düzenlendi. 1998 yılına kadar kesintisiz devam eden Altın Koza, 1998’de Adana depremine duyarsız kalamayan Büyükşehir Belediyesi Yönetimi tarafından Festival bütçesini depremzedeler yararına kullanmak için düzenlemedi. 1999’da ise Marmara depremi nedeniyle ülkede ulusal yas ilan edilmesi sonucu Festival gerçekleştirilemedi. Festival bütçesi o yıl da Marmara depreminden zarar gören depremzedelere aktarıldı.

 

1999 yılı itibariyle Altın Koza yıla yayılan kültür sanat etkinlikleriyle devam etti. 7 yıllık aradan sonra 12. Altın Koza Film, Kültür ve Sanat Festivali, Adana sanat Konseyinin  de katkıları ile 2005 yılında 31 Mayıs – 05 Haziran tarihleri arasında yapıldı. 2005 yılından bu yana (Tarihleri değişerek de olsa) kesintisiz devam eden Festival, programına eklediği ‘Dünya Sineması’ ve ‘Akdeniz Filmleri Seçkisi’ ile uluslararası kimliğe bürünmüş ‘Akdeniz Ülkeleri Uluslararası Kısa Film Yarışması’ ile de bu kimliğini pekiştirmiştir. Altın Koza Film Festivali, Akdeniz Ülkelerinin yanısıra Amerika Birleşik Devletleri’nden Japonya’ya kadar dünyanın pek çok ülkesinden filmi, sektörün her alanında görev yapan sinema profesyonelini konuk eden bir sinema platformu haline gelmiştir. Festival her yıl Türk sinemacıların yanısıra, Avrupa’dan da yaklaşık 700 konuğu ağırlamakta ve Kentteki birçok sinema salonunda yapılan gösterilerle her yıl yaklaşık 70 bin izleyiciye ulaşmaktadır.

 

Festival; her yıl Türk sinemacıların yanı sıra, Avrupa’dan da yaklaşık 700 konuğu ağırlamakta ve kentteki sinema salonlarında yaklaşık 70 bin izleyiciye ulaşmaktadır.

 

2012’de Festival Bir Başka Olacak
Ayrıca yapılan birçok sanat etkinlikleri ile Türkiye’de yapılan diğer film festivallerinden başka bir yapıya büründü. Bu yıl yapılacak olan 19. Altın Koza ise 17 Eylül 2012 tarihinde başlayacak. Fakat bu yıl bir değişiklikle 17 Temmuz 2012 de başladı 19. Altın Koza film Festivali.

 

koza4

Nasıl mı?
Adana’dan Anadolu’ya Türk Sineması Yollarda isimli proje ile Altın Koza, Türkiye’nin 38 ilinde, 61 noktasında, 14.500 Kilometre Yol Kat ederek, Adana’nın Tanıtımını Gerçekleştirecek, ve Anadolu Halkını Sinemayla Buluşturacak. Bu gezi esnasında Türk halk müziği, Türk sanat müziği, Halk oyunları, Bando konserleri ve Karagöz-Hacivat gölge kuklası tiyatrosu gösterilerinin yanısıra; Türk sinemasında son yıllarda üretilen filmlerden oluşan bir seçki gösterilecek. Etkinlik, 16 Eylül’de Kahramanmaraş’ta son bulacak. 17 Eylülde de asıl festival Adana’da başlayacak.

 

Yarışma Ustalarla Genç Yetenekleri Buluşturuyor…
Yarışma; bir yanda usta yönetmenleri ağırlarken, diğer yanda başlangıç yapıtlarıyla yeteneklerini kanıtlamış olan isimleri izleyiciyle buluşturacak. Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması’nın bir diğer ilgi çekici yanı da ilk uzun metraj filmlerini tamamlayan yönetmenleri keşfediyor olması.

 

19. Altın Koza Film Festivali 17 Eylül 2012 tarihinde başlayacaktır.

 

koza5

İşte Altın Koza İçin Yarışacak Filmler:

 

1. Ana Dilim Nerede / Yön: Veli Kahraman
2. Araf / Yön: Yeşim Ustaoğlu
3. Ateşin Düştüğü Yer / Yön: İsmail Güneş
4. Aziz Ayşe / Yön: Elfe Uluç
5. Babamın Sesi / Yön: Orhan Eskiköy & Zeynel Doğan
6. Devir / Yön: Derviş Zaim
7. Gözetleme Kulesi / Yön: Pelin Esmer
8. Lal Gece / Yön: Reis Çelik
9. Rüzgârlar / Yön: Selim Evci
10. Siirt’in Sırrı / Yön: İnan Temelkuran & Kristen Stevens
11. Şimdiki Zaman / Yön: Belmin Söylemez
12. Yabancı / Yön: Filiz Alpgezmen
13. Yeraltı / Yön: Zeki Demirkubuz
14. Yük / Yön: Erden Kıral




Sayı 10 (Eylül - Ekim 2012)

Bu yazı 6183 defa okundu.