Altın Koza Film Festivali Tarihçesi 4

Sanatsal etkinlikler yıla yayılan çalışmalar sonucunda ortaya çıkarılmak üzere planlanır. Daha önceki yazılarımda da bu konuya değinmiştim. Maalesef ülkemizde, sanatsal etkinliklerin çoğu yumurta kapıya dayandığı zaman insanlara duyurulmaya başlanıyor.  Etkinlikler bittikten sonra ise iki farklı düşünce ortaya atılıyor. Bir grup, etkinliğin çok ses getirdiğini düşünürken; bir grup da neden çalışmaların yılın belirli aylarında insanlarla paylaşılmadığından yakınıp duruyor. 
 
 
Bu bir sistem haline getirildiği için, her şey normalmiş gibi “yaptık bitti” sendromu haline dönüşen bu anlayışın yerini artık yeniliklere bırakması ve etkinliklerin kentliye sahiplendirilmesi arzusundayım.
 
Aslında son zamanlarda gerçekleştirilen etkinliklerin ülke çapında ses getirmesinin temelinde yatan etken, halkın bu etkinliklere ortak edilmesidir. Bu sebeple Adana Film Festivali’de sivil toplum kuruluşları ile hareket ederek kentlinin film festivaline olan ilgisini arttırmaya çalışıyor. 
 
 
 
Masallarda Olduğu Gibi Yedi Gün Yedi Gece Sürer
 
Yeni adı “Adana Film Festivali” olan Altın Koza festivalinin dördüncüsüne gelecek olursak, 
başta Yeni Adana Gazetesi olmak üzere çok sayıda gazetede, festivalin yedi gün yedi gece süreceğine dair manşetlerle halka duyuru yapıldığını görmekteyiz. 
 
23-30 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilen 4. Altın Koza Film Şenlikleri’nde sevindirici bir gelişme de, yerli film yapımcılarının şenliğe büyük ilgi göstermeye başlamış olmasıdır.
 
Hal böyle olunca katılım artmış ve festival yönetimi, festivalin başlamasına kısa bir süre kala (15-21 Eylül tarihleri arasında) ön eleme jürisini İstanbul’da Sinematek salonunda toplamıştır. 27 filmin katıldığı yarışmaya finalist olarak katılan on filmi belirleyen ön eleme jürisinde kimlerin yer aldığına dair bir bilgi edinememiş olmamdan dolayı, bu jüriyi maalesef sizlerle paylaşamıyorum. 
 
Film yapımcılarının festivali sahiplenmiş olması, yarışmanın daha da önemsenmesini sağlamıştır. Günler öncesinden hangi filmlerin katılacağı hakkında görüşler ortaya atılmış, hatta hangi oyuncuların daha iddialı olduklarına dair dedikoduların festival başlamadan önce çok konuşulan konular arasında yerini almış olduğunu sizlere söyleyebilirim.
 
 
Türkan Şoray bu yıl Fatma Girik’i korkutur mu? 
 
Türkan Şoray’ın başrolünü oynadığı “Cemo” filminin yarışmaya katılıp katılmayacağı henüz netlik kazanmamışken, Fatma Girik cephesinden bir açıklama gelmiştir. Üst üste üç festivalde “en iyi kadın oyuncu” ödülünü toplayan Fatma Girik’in bu yıl filminin yarışmaya katılamayacağı belirtilmiştir. Ancak kısa bir süre sonra “Murat ile Nazlı” filminin yarışmaya katılması, Fatma Girik’in bu yıl da iddialı olduğunun sinyalini vermiştir. Kısa bir süre sonra Fatma Girik’in festivale dört filmle katılacak olduğunun duyurusu ile “bu yıl da birincilik benim olacaktır” demesi ortalığı daha da alevlendirmiştir.
 
 
 
Gazete araştırmalarım sonucunda Türkan Şoray’ın “Cemo” filmini çevirirken ölümcül bir kaza geçirdiğini ve iyileşir iyileşmez festivale katılacağını söylediğini görüyorum. Fatma Girik kadar Türkan Şoray’ın da iddialı olduğu bu sözlerinden anlaşılıyor
 
Sadece Türkan Şoray mı iddialı sanıyorsunuz? Fikret Hakan’ın “Cemo” filmi ile Altın Koza’da iddialı olduğu ve bu film için “hayatımın en iyi filmlerinden biri” diyerek ilgiliyi filme çekmeyi başardığı görülüyor.
 
 
Festival Jürisi
 
Şevket Rado (Hayat ve Ses Mecmualarının Sahip ve Başyazarı)
Sabahat Filmer (Film Stüdyosu Yöneticisi)
Muazzez Tahsin Berkant (Roman Yazarı)
Edip Hakkı Köseoğlu (Güzel Sanatlar Akademisi Öğretim Üyesi)
Kadri Kayabal (Türk Haberler Ajansı Genel Müdürü)
Muzaffer Tema (Sinema sanatçısı)
Refik Sönmezsoy (Sinema yazarı)
Ayhan Çermen (Kültür Müsteşarlığı Temsilcisi)
Orhan Özkırım (Basın İlan Kurum Yönetim Kurulu Başkanı)
Mücahit Beşer (Gazeteciler Sendikası Başkanı)
Yalçın Remzi Yüreğir (Adana Belediye Temsilcisi)
 
 
Ödül Yılmaz Güney’den alınıp Cüneyt Arkın’a verildi
 
“Bu yıl Yılmaz Güney katılmadı da ondan mı ödül almadı?” diyenleri duyar gibiyim. Aslında Yılmaz Güney her yıl olduğu gibi yine 4. Altın Koza Şenliği’nde de iddialıydı. Hatta “En İyi Film” ve “En İyi Erkek Oyuncu” ödülünü almasına rağmen komite, son anda karar değiştirerek “En İyi Film” ödülünü Yılmaz Duru’nun filmi olan “Kara Doğan”a, “En İyi Erkek Oyuncu” Ödülünü ise Cüneyt Arkın’a vermiştir. 
 
 
Hikaye tam olarak şöyle başlıyor; bir oy farkla seçilen “Baba” filmi jüride karışıklık yaratmış;  bunun üzerine festival jürisinde yer alan Türk Haberler Ajansı Genel Müdürü Kadri Kayabal “Baba” filminin ideolojik amaçlar içerdiğini tespit ettiklerine dair bir açıklama yapmıştır. Bu açıklama üzerine belediye yetkilisi ise “jüri başkanı dahil olmak üzere 4 üyenin birincilik alan “Baba” filminin ideolojik amaçlar güttüğü gerekçesi ile karşı çıkmasına üzüldük” demiştir. Belediyenin orta yolu bulmak adına çalışmalar yaptığı anlaşılmaktadır. Bu sebeple Belediye Başkanı’nın odasında festival jürisi bir daha toplanarak 10 filmi tekrar gözden geçirir. Daha önce birinci seçilen “Baba” filminin bu sefer dereceye bile giremediğini görüyoruz. Bu karar değişikliği ile Altın Koza’nın başladığı yıldan bu yana en iyi aktör unvanını koruyan Yılmaz Güney tahtından indirilmiş olur. 
 
Cüneyt Arkın Ödül’e İtiraz Etti
 
Ödül törenine Cüneyt Arkın katılmaz. Günler sonra İstanbul’dan bir açıklama yaparak kendisine gönderilen bu ödül heykelciğini kabul edemeyeceğini ve tekrar festival heyetine göndereceğini beyan ederek bu karara itirazını açık olarak göstermiş olur.
 
 
Yeni Karara Göre Ödül Dağılımı Şöyle Olur;
 
En İyi Film: Kara Doğan (Yön: Yılmaz Duru)
En İyi İkinci Film: Yaralı Kurt (Yön: Ömer Lütfi Akad)
En İyi Üçüncü Film: Irmak (Yön: Ömer Lütfi Akad)
En İyi Yönetmen: Yılmaz Duru (Kara Doğan filmi ile)
En İyi Kadın Oyuncu: Hülya Koçyiğit (Zehra filmi ile)
En İyi Erkek Oyuncu: Cüneyt Arkın (Yaralı Kurt filmi ile)
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Muhterem Nur (Kara Gün filmi ile)
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Osman Alyanak (Irmak filmi ile)
En İyi Görüntü Yönetmeni : Ali Uğur (Kara Doğan filmi ile)
En İyi Senaryo : Sabah Duru (Kara Doğan filmi ile)
En İyi Stüdyo: Acar Film
 
Festivale Fransızlar Geldi
Festival yönetimi Fransa’dan bazı ünlüleri çağırmış ve bu nazik davete Fransa Sinema Yazarları Derneği Başkanı, bazı sinema oyuncuları ve bir gazeteci cevap vererek Adana’ya gelmiştir. Peki bir etkinliğin uluslararası olabilmesi için konukların yabancı olması mı gerekir yoksa yapılan işlerin uluslararası boyuta taşınmış olması mı gerekir? 
Festival Programı
23 Eylül Cumartesi günü saat:16.00’da Belediye Başkanı Erdoğan Özlüşen, kortejin hareketinden önce, belediye binasından halka hitaben bir konuşma yaparak festivali başlatır. Yaptığı konuşma sonrası hareket eden kortej, Altın Koza’nın sembolü olan pamuğu stada bırakır.
Aynı gün saat: 18.00’de Adana Kulübünde, İstanbul’dan gelen misafirlerin de iştiraki ile geniş çaplı bir tanışma kokteyli yapılır. Bu kokteyle sinema dünyasından da çok sayıda insan katılır. 
 
23-25 Eylül tarihleri arasında 4 gece Şehir Stadyumu’nda saat: 20.00’de başlamak üzere büyük sanat şenliği gerçekleşir.
Bu yıl ödül için yarışacak sanatçıların festival başlamadan önce sanatçılar arasında polemik konusu olması festivalin önemsendiğinin göstergesi olmalıydı.
 
Anlaşma yapılan Firmanın Festival Yöneticilerini Zor Durumda Bırakması
Bundan önceki üç festivale Erdoğan Özlüşen bir bahane bularak katılmamıştı. Dördüncü Altınkoza ile ilgili haberleri araştırırken ödül heykelciğinden tutun da, festival programına kadar her şey ile ilgilendiğini görmüş oldum. Bu durum karşısında şaşırmadım dersem yalan söylemiş olurum. “Acaba bu yıl neden festivale katılma ve sahiplenme kararı almıştı?” diye düşünmedim de değil! O dönemlerde benim gibi düşünen gazete yöneticileri, başlıklarında Belediye Başkanı’nın ilk kez festivale katıldığından ve festivali günahıyla da sevabıyla üzerine alacak kadar sahiplendiğinden bahsediyordu. Belki de festivalin ülke çapında ses getiren bir etkinlik haline dönüşmüş olması festivali sahiplenmesini sağlamış olabilir.
Bu yıl ödül dağılımda yaşanan problemin haricinde belki de diğer önemli bir problem, konserler için anlaşma yapılan firmanın tam olarak anlaşma metnine bağlı kalmamasıdır. 
 
 
 
Şenlik Biletleri Satışa Günler Öncesinden Çıkarılır
Yedi gün- yedi gece yapılması planlanan konserler için biletler, numaralı 100 TL, kapalı tribün 20 TL, açık tribün ise 10 TL olarak satılmıştır. Numaralı biletler belediyenin tiyatro gişesinden satışa çıkmış, diğer biletler ise konser günü stadyumun gişelerinden satılmıştır.
Skandal Nasıl Atlatılacaktı?
Günler öncesinden gelecek sanatçıların duyurusu yapılmış, herkes kendisini ona göre hazırlamışken anlaşma yapılan firma, sanatçıların çoğunu getiremez. Bu bir skandaldır ve nasıl atlatılacaktır? Festival komitesi yapması gerekeni yaparak festival süresince sessiz kalmış, sonrasında da mağduriyetlerini basınla paylaşmıştır. 
Gazete ilanlarında gördüğünüz gibi çok zengin bir kadro söz konusudur. Ancak bu haberler sonrasında sanatçıların hangilerinin gelip gelmediğini tam olarak saptayabilmiş değilim. Keşke bir zaman makinesi olsa da o dönemi yaşayıp sizlere anlatabilsem.  Ama bu şimdilik imkansız gibi görünüyor.
 
5. Altın Koza’da Görüşmek Üzere …
 
Kaynakça:
1. Jüri Başkanı Şevdet Rado: “Kullanılan Oylar İçin Hiçbir Kimseye Telkin Yapılmadı”, Çukurova Gazetesi, 1 Ekim 1972.
2. “4. Altın Koza Film Festivali San’at Şenliği Balo İle Kapandı”, Vatandaş Gazetesi, 2 Ekim1972.
3. “Altın Koza’nın Yankısı B.M. Meclisine aksetti ”, Vatandaş Gazetesi, 3 Ekim1972.
4. “Belediye Festivali Çok Büyük Zarar İle Kapattı”, Çukurova Gazetesi, 7 Ekim1972. 
5.  “Festival Birazda Olsa Canlandı”, Vatandaş Gazetesi, 7 Ekim1972.
6. “Özlüşen; Organizatör Tükel’i Protesto Etti”, Vatandaş Gazetesi, 7 Ekim1972
7. “Arkın Ödülü İade Edecek” , Çukurova Gazetesi, 7 Ekim1972.
8. “Altın Koza için Tükel Bürosu İle Anlaşmaya Varıldı”, Çukurova Gazetesi, 8 Eylül 1972.
9.  “4. Altın Koza Film Festival Şenlikleri Stadyomda Olacak”, Vatandaş Gazetesi, 8 Eylül 1972.
10. “Fatma Girik Altın Koza’da İddalı”, Çukurova Gazetesi, 13 Eylül 1972.
11. “Altınkoza Şenliği Biletleri Satışa Çıkarıldı”, Vatandaş Gazetesi, 14 Eylül 1972.
12. “Özlüşen Altın Koza Festivali İle İlgili Dün Bir Basın Toplantısı Yaptı” Vatandaş Gazetesi, 16 Eylül 1972.
13. “Özlüşen IV. Altın Koza’ya İlişkin Bilgi Verdi”, Çukurova Gazetesi, 17 Eylül 1972.
14. “Festival Cumartesi Akşamı Başlıyor”, Çukurova Gazetesi, 21 Eylül 1972.
15. “Festival Yarın Başlıyor”, Çukurova Gazetesi, 22 Eylül 1972.
16. “IV. Altın Koza’nın Şenlik Bölümü”, Çukurova Gazetesi, 23 Eylül 1972.
17. “Adanalı Festival Havasına Büründü”, Vatandaş Gazetesi, 23 Eylül 1972.
18.  “Adana IV. Altın Koza Film Festivali Başladı”, Çukurova Gazetesi, 24 Eylül 1972.
 



Sayı 33 (Temmuz - Ağustos 2016)

Bu yazı 5835 defa okundu.