Röportaj: YOGA

Maymun Zihnim

Hiç durmadan konuşan, ah mükemmeli arayan, eleştiren,  hep beni bu andan alıkoyan iç sesim. Renklere, taşlara takılıyorum, ay düğümlerini çözmeye çalışıyorum, gezegenler arası gidip geliyorum. Tepki vermek yerine cevap vermek istiyorum. Geçmişimden uzaklaşayım derken kendimi gelecek endişesinde buluyorum. Neye yönelmem gerektiğini sorgulayıp duruyorum. Yaşam yolumda ipuçları bulmaya çalışıyorum. Ben bunları yaptıkça zihnim allak bullak, iç sesim daha çok ortalığı karıştırıyor.
 
Sonra bir gün büyülü bir ses beni yoga ile tanıştırıyor. Ve bir maymun gibi daldan dala zıplayıp duran zihnimi getirip bu anın tam da içine yerleştiriyor. İçimde uyumakta olan, unuttuğum olumlu nitelikleri keşfetme yolculuğuna başlıyorum.
 
Bedenim, aklım ve ruhum bir arada ve uyum içinde. Beni gergin, hızlı ve endişeli olmaya yönlendiren dış dünya ile aramda artık camdan duvar var.
İç sesimi mi soruyorsunuz? Hala orada, bazen o sesi kısabiliyorum artık.
 
Yoga denilince akla bağdaş kurup, gözleri kapatıp, hayaller dünyasına dalıp gitmek gelse de yoga güç, esneklik, denge ve odaklanmayı geliştiren beş bin yıllık bir bilim.  Beslenmeden sağlığa kadar birçok etkisi olan yoganın bu farklı yönünü yoga eğitmeni Seyhan Bana ile konuştuk. 
 
Altınşehir Adana: Seyhan hanım nasıl oluyor da bu yoga duruşlarını yapmak zihni sakinleştiriyor?
 
Seyhan Bana: Yoga eğitmeni olduğumu duyanlardan genellikle aldığım ilk soru  “Yoga zihni sakinleştiriyormuş doğru mu?” oluyor.  Bu soru birçok soruyu da beraberinde getiriyor aslında.  Zihin neden hep gergin? Neden hepimiz onu sakinleştirmek istiyoruz? 
Sürekli endişe ve korku içinde olmak zihnin doğasında var. Zihin kronik endişe içindedir, endişe edecek sorun kalmayınca da bunun hakkında endişelenir ve yeni sorun yaratır. Düşüncelere gereğinden fazla önem vermek, zihni gergin yapan tam da budur.
İşte biz yogada zihnin doğasının farkına vararak onunla özdeşleşmekten özgür kalmayı araştırıyoruz. Düşüncelerin akışına kapılıp gitmekten özgür kalmayı… 
 
Altınşehir Adana: Sanki yoga yapmak şu anda bulunduğun yerden başka bir yerde olmayı hayal etmek ya da hayal edilmesi gereken herhangi bir şeyi görsellemek olarak algılanabiliyor dışarıdan.
 
Seyhan Bana: Meditasyonda ve yoga duruşlarını yaparken ne oluyorsa o an onunla kalmayı araştırıyoruz.  Bulunduğumuz konumdan başka bir yerde olmayı hayal etmiyoruz. Düşünceleri fark etmek, dışarıdan şahit gibi gözlemleyebilmek, filmin içine girip oynamak değil de seyirci gibi kalabilmek düşüncelere.
 
Bunu yogada nefes ve hareketin aynı anda olması destekliyor. Mütemadiyen geçmiş pişmanlıklarında ve gelecek endişelerinde yaşayan zihni getiriyor, bu ana yerleşiyor.  Şu anda olmak, şimdiki zamanda olmak, anı yaşamak şifa getiriyor. 
 
Altınşehir Adana: Yogaya başlamak için belli bir bilgi seviyesinin olması gerekiyor mu? Ya da nasıl bir hayat tarzının olması gerekiyor mesela yoga yapmak için vejetaryen olmak gerekir mi?
 
Seyhan Bana:  Yogaya başlamak için herhangi bir şeyi bilmenize ya da inanmanıza gerek yok. Doğru ya da yanlış, güzel ya da çirkin, iyi ya da kötü diye bir kavram yok. Her şey bir araştırma, bedeninizdeki hislerle, nefesinizle, kendinizle samimi olmak için bir araştırma.
Yoga yapmak için vejetaryen olmanıza, sigarayı içkiyi bırakmanıza gerek yok. Yoga bir yaşam tarzı diretmiyor size.
 
Altınşehir Adana: Yoga yapmanın faydaları nelerdir?
 
Seyhan Bana:  Yoganın faydaları her geçen gün bilimsel olarak da tanınıyor. Çünkü yoga çok önemi bir şey yapıyor sinir sistemimizi dengeliyor.
 
Yaşamı devam ettirmemiz için hayati öneme sahip iki ana sinir sistemimiz var. Sempatik ve parasempatik sinir sistemi yoga duruşları parasempatik sinir sistemini uyarır.
 
Bu iki sinir sisteminin dengede olması sağlıklı, mutlu ve dengeli olmamız şeklinde tanımlanırken, birisi daha aktif olmaya başlarsa dengeler de bozulur. 
 
Sempatik sistem kan akışını hızlandırır, kaslara kan pompalar, kasları sertleştirir. Bizi uyanık ve tetikte tutar. Heyecan, neşe, yaşam arzusunun artması gibi hayatı anlamlı ve hoş kılan öğeleri yükseltir. Yaşamın tehlikeye girmesi durumlarında faaliyetlerini daha da artırarak hayatta kalabilmemiz için savaş ya da kaç dürtüsünü oluşturur. Kişinin diğerlerinden ayrı olduğu yanılsamasını güçlendirir. Kutuplaştırır, rekabet ettirir, yarıştırır ve rakiplerini geçmek ya da yok etmek için savaştırır. Kısaca sempatik sinir sisteminin amacı canlının yaşamda kalmasını sağlamaktır. 
 
Son zamanlarda hızlanan yaşam, stres ve fobilerin çoğalmasıyla sempatik sistemi gereğinden de çok fazla uyarılır oldu ve bunun sonucunda egoda artış, kalp ve damar basıncı yükselişi, bütün organ, salgı bezleri ve hücrelerin koşturmaya başlaması gözlenir, sonuçta stres ortaya çıkar. Bu durum en nihayetinde yaşam süresinin kısalmasına yol açar.
 
Yogada ise Parasempatik Sinir Sistemi uyarılır. Yani kan iç organlara hücum eder, kaslar yumuşar ve uzar ki aslında en sağlıklısı da uzun ve yumuşak kastır. Kalbin ritmi sakinleşir. 
Yoga duruşları bedeni girebileceği bütün formlara sokarak kasları uyarır, mükemmel bir fiziksel çalışmadır,  hatta iç organlar uyarılır ve kan pompalanır,  hormon sistemi dengelenir.
 
Bu noktada yoga, meditasyon ve nefes teknikleri koşan sempatik sistemi yavaşlatmada çok büyük önem kazanırlar.


 
Altınşehir Adana: Siz kaç yıldır yoga yapıyorsunuz? Nasıl başladınız? 
 
Seyhan Bana: 8 yıldır yoga yapıyorum 4,5 yıldır da  hocalık yapıyorum. Adana’da bir yoga stüdyosu yoktu o zamanlar. Yoga yapmaya Zeynep Aksoy’un dvdsi ile başladım. Sonrasında da hocam oldu kendisi.
 
Altınşehir Adana: Gözlemlediğiniz kadarıyla öğrencilerinizin yogaya başlama sebepleri neler?
 
Seyhan Bana: Stres, uykusuzluk, gerginlik, sırt, bel, boyun ağrıları gibi fiziksel nedenlerle yogaya başlayanlar olduğu gibi içselleşme, farkındalık, içsel huzur gibi birçok sebeple yogaya başlayanlar var. 
 
Altınşehir Adana: Yoga yolculuğunuz süresinde ne buldunuz?
 
Seyhan Bana: Doğama daha uygun hareket etmeye başladım. Benim doğam nedir? Düşüncelerimin doğası nedir? Daha net görmeye başladım. Yoga bedenimi ve nefesimi daha iyi hissetmemi sağladı. Duygularımı biraz daha rahat yaşamaya başladım. Yogaya aşkla bağlanmamı sağlayan önemli etkenlerden biri de beni düşünceler yumağından çıkarıp bedenimle yeniden tanıştırması ve onu hissetmeye başlamam oldu.   
 
Altınşehir Adana: Farklı yoga teknikleri var mı yoksa nereye giderseniz gidin yoga tek bir model midir?
 
Seyhan Bana: Yoga dünyasında fiziksel uygulamaların ağırlıkta olduğu yoga uygulamaları olduğu gibi meditasyon, nefes veya mantra uygulamalarının daha yoğun olduğu tarzlara uzanan geniş bir yelpaze vardır. Farklı tarzlar olsa da hepsi aynı amaca varır  “içselleşme”.  
Bu içselleşme ile kişi doğasına ait olanları bulma ve onları tanıma yolcuğuna çıkar.
Bu yolculukta benim önüme yoga çıktı ama resim yaparak,  fotoğraf çekerek de o içselleşmeye ulaşabilir insan.
 
Altınşehir: Yoga yapmanın spor yapmaktan farkı nedir?
 
Seyha Bana: Çoğu sporda beden yogadaki gibi tam kabiliyeti ile hareket etmiyor. Yoga duruşları bedeni alabileceği tüm şekillere sokuyor. Öne katlanma, arkaya yanlara eğilme, çevirme hatta baş aşağı bile duruyoruz. Önemli bir şey daha var bu esnada bir de oluşan hislere ve nefesin yarattığı izlere yönlendirince o mütemadiyen geçmiş ve gelecek endişesi içinde olan zihin gelip bu anın içine yerleşiyor.

 
Altınşehir Adana: Yoga yapmak zayıflatır mı?
 
Seyhan Bana: Evet ama pek bilindik yöntemlerden farklı olarak yapar bunu. Yoga yaptıkça bedeninizle daha samimi bir ilişki kurmaya başlıyorsunuz. Gerçekten acıktınız da mı buzdolabının kapağına yöneliyorsunuz yoksa üzgünsünüz de hayatı tatlandırmak için mi o tatlıya yöneliyorsunuz bunları fark etmeye başlıyorsunuz. Zamanla oluyor bu ve o yüzden çok da kalıcı oluyor. Kendiliğinden bedeni hissettikçe ve bedenle samimi oldukça, neyin seni beslediğini hangi gıdaların iyi geldiğini hangilerinin zarar verdiğini daha net görmeye başlıyorsun.
 
Altınşehir Adana: Kilolu olanlar da yoga yapabilir mi? 
 
Seyhan Bana: Sadece kadınların, esnek ya da zayıf olanların yoga yapmaya uygun olduğuna dair yaygın bir kanı var aslında. Hangi yaşta, cinsiyette, hangi beden yapısına sahip olursanız olun herkese uygun bir yoga tarzı mutlaka vardır. 
 
Altınşehir Adana: Ne kadar süre ve sıklıkla yoga yapmak gerekir? 
 
Seyhan Bana: Tek bir cevabı yok bu sorunun ama haftanın iki günü yoga yapmak yeni başlayanlar için idealdir. 
 
 

Sonbaharda Yoga

Sararan yapraklar, serinleyen hava, azalan güneş ışığı, bulutlu gökyüzü ve  yağmur..
Evet yine bir sonbahar mevsimi. Önümüz karanlık, kısa ve soğuk günlerin habercisi.. 
Ruhumuzu, bedenimizi ısıtmaya ihtiyacımız olacak. Yogayı öğrenmek için harcadığınız para ve zamana acımayın. 
Matımın her başına geçişimde yoga sayesinde şimdi kendimle buluşuyorum ve bu şimdiler hiç bitmiyor. Her buluşma birbirinden farklı ve renkli. Bana anın değerini usul usul fısıldıyor, anlatıyor.
Nefes al, nefes ver! 
 
Omuzlarını geriye bırak, kaldır kalbini ve teslim ol akışa, güneşe, suya... 
 
Nefes al, nefes ver! 



Fotoğraflar: Pelin EMRAHOĞLU


 



Sayı 23 (Kasım - Aralık 2014)

Bu yazı 5922 defa okundu.